قیمت ،کاربرد و انواع کروماتوگرافی مایع با فشار بالا (HPLC)

در دنیای پر رمز و راز شیمی و داروسازی، دستگاهی به نام کروماتوگرافی مایع با فشار بالا (HPLC) خودنمایی می‌کند. این دستگاه شگفت‌انگیز با ظرافت و دقتی مثال‌زدنی، مولکول‌های مختلف را از یکدیگر جدا می‌کند و گویی دریچه‌ای نو به سوی هویت و ماهیت آنها می‌گشاید.

HPLC چگونه عمل می‌کند؟

فرض کنید مخلوطی از مولکول‌های مختلف را در اختیار دارید. هر کدام از این مولکول‌ها با سرعتی خاص به ستون HPLC می‌چسبند و سپس توسط سیال متحرکی به نام فاز سیار شسته می‌شوند. مولکول‌هایی که تمایل کمتری به چسبیدن به ستون دارند، سریع‌تر توسط فاز سیار حمل می‌شوند و زودتر از ستون خارج می‌شوند. در مقابل، مولکول‌هایی که پیوند قوی‌تری با ستون برقرار می‌کنند، دیرتر جدا می‌شوند و زمان بیشتری را در ستون سپری می‌کنند.

این تفاوت در سرعت حرکت، کلید جداسازی مولکول‌ها در HPLC است. با اندازه‌گیری زمان عبور هر مولکول از ستون (زمان ماندگاری)، می‌توان هویت و خلوص آنها را تعیین کرد.

کاربردهای HPLC در دنیای داروسازی:

• کنترل کیفیت داروها: HPLC نقشی کلیدی در تضمین کیفیت و خلوص داروها ایفا می‌کند. با استفاده از این دستگاه می‌توان ناخالصی‌ها و ترکیبات ناخواسته موجود در داروها را شناسایی و اندازه‌گیری کرد.
• تجزیه و تحلیل مواد موثره: HPLC برای جداسازی و اندازه‌گیری دقیق مواد موثره موجود در داروها به کار می‌رود. این امر به دانشمندان داروسازی کمک می‌کند تا دوز مناسب هر دارو را تعیین کنند.
• مطالعات متابولیسم دارو: HPLC برای بررسی نحوه متابولیسم داروها در بدن انسان به کار می‌رود. این اطلاعات برای درک بهتر عملکرد داروها و عوارض جانبی احتمالی آنها ضروری است.
• کشف و توسعه داروهای جدید: HPLC در مراحل مختلف کشف و توسعه داروهای جدید، از جمله غربالگری ترکیبات جدید و بهینه‌سازی ساختار مولکولی داروها، کاربرد دارد.

مزایای استفاده از دستگاه HPLC:

• دقت و صحت بالا: HPLC یکی از دقیق‌ترین روش‌های جداسازی و اندازه‌گیری مولکول‌ها است.
• حساسیت بالا: این دستگاه قادر است مقادیر بسیار ناچیز از مولکول‌ها را نیز شناسایی و اندازه‌گیری کند.
• قابلیت جداسازی طیف گسترده‌ای از مولکول‌ها: HPLC برای جداسازی مولکول‌های مختلف با اندازه، شکل و بار الکتریکی متفاوت به کار می‌رود.
• قابلیت اتوماسیون: این دستگاه به طور کامل قابل اتوماسیون است و می‌توان از آن برای انجام آزمایش‌های روتین به طور خودکار استفاده کرد.

قیمت دستگاه HPLC:

قیمت دستگاه HPLC به عوامل مختلفی مانند برند، مدل، ظرفیت و آپشن‌های آن بستگی دارد. به طور کلی، قیمت این دستگاه از چند صد میلیون تومان تا چند میلیارد تومان متغیر است.

انواع مختلف دستگاه HPLC:

• HPLC فاز معکوس: این نوع HPLC رایج‌ترین نوع HPLC است و برای جداسازی مولکول‌های آلی به کار می‌رود.
• HPLC تبادل یونی: این نوع HPLC برای جداسازی مولکول‌های یونیزه شده به کار می‌رود.
• HPLC اندازه استثنایی: این نوع HPLC برای جداسازی مولکول‌های با وزن مولکولی بالا به کار می‌رود.
• HPLC فاز سیار فوق بحرانی: این نوع HPLC از سیال فوق بحرانی به عنوان فاز سیار استفاده می‌کند و برای جداسازی مولکول‌های حساس به حرارت به کار می‌رود.

برندهای معروف دستگاه HPLC:

• Agilent: این شرکت آمریکایی یکی از بزرگترین تولیدکنندگان دستگاه‌های HPLC در جهان است.
• Waters: این شرکت آمریکایی نیز یکی از پیشگامان در زمینه تولید دستگاه‌های HPLC است.